Tam adı Ebü’l-Hasen Alî b. Muhammed b. Habîb el-Basrî el-Mâverdî (ö. 450/1058)’dir. Fıkıh, siyaset ve ahlak üzerine yazdığı eserler ve bu alandaki görüşleriyle tanınan Şâfiî fakihidir. Fıkıh, fıkıh usûlü, tefsir, hadis ilimlerinde müderrislik yapmasının ve kadılıkla iştigalinin yanında, Kâim Biemrillâh tarafından Büveyhî emirleri Ebû Kâlîcâr, Celâlüddevle ve Selçuklu Sultânı Tuğrul Bey’e gönderilen diplomatik amaçlı heyetlerde görev aldı. el-Hâvi’l-kebîr isimli fıkhın tüm konularını ihtiva eden Şâfiî fakihi el-Müzenî (ö. 264/878)’nin el-Muhtasar’ına şerh niteliğinde ve Şâfiî mezhebi esas alınarak yazdığı eserinden başka çok sayıda ahlak, siyasetle alakalı çok sayıda eseri bulunmaktadır. Bu eserlerinden bir kaçı şöyledir. Halife Kâdir Billah’ın dört mezhebe göre özet bir fıkıh kitabı hazırlanmasını talep etmesi üzerine el-İknâ’yı, Kur’ân’dan gerekli gördüğü yerleri tefsir ettiği Tefsîrü’l-Kur’ân’ı kaleme almıştır. İslâm anayasa, idare, maliye devletler hukuku kapsamına giren konuları ele aldığı el-Ahkâmü’s-Sultâniyye, vezirlikle alakalı kaleme aldığı Kavânînü’l-vizâre ve siyâsetü’l-mülk (Edebü’l-vezîr), devletin (sultanın) mahiyetiyle ilgili kaleme aldığı Teshîlü’n-nazar ve tacîlü’z-zafer, Nasihâtü’l-mülûk, ahlâka dâir Edebü’d-dünyâ ve’ddîn, eserlerinden önemlileridir.