D. PSİKOLOJİ

İslam’da psikoloji çalışmalarının iki farklı mecrada yürütüldüğü söylenebilir. Bunlardan birincisi klasik Aristotelesçi metafizik ağırlıklı gelenektir. İkincisiyse fizyologların, daha ziyade beyin ve sinir gibi maddi süreçlere dayanarak oluşturduğu gelenektir. Batı felsefe geleneğine ve kültürüne yerleştiği üzere Aristotelesçi gelenekte, duyu yetilerinin en üstünü görmedir; İslam psikoloji geleneğindeyse işitme duyusu, en üstün yetidir. Ancak bu farklılıktan çok daha önemlisi, fizyologlardan esinlenen görüşleriyle Gazzâlî’nin bitki ve hayvanlarda idrak yetilerinin gelişimini, çağdaş evrimci biyo-psikolojik bir yaklaşımla ele almasıdır.