İslam toplumundaki kargaşa, Abbâsîlerin kuruluşuyla birlikte sona ermemiştir. Emevîlerin 747deki yıkılışından 9. yüzyılın ilk çeyreğine kadar süren refah ve huzur ortamı, Abbâsîlerin yeni siyasi tutumuyla birlikte meydana gelen zaafiyet sonucu pek çok devlet ortaya çıkmıştır. Ancak bu devletler ile Abbâsîler’i birbirine düşman olarak görmek yanlıştır. Abbâsî halifesi, hem siyasi hem de dinî otorite olarak varlığını sürdürmüş, hatta çeşitli İslam devletlerindeki yöneticilerin meşruiyet kaynağı olarak görülmüştür. Ancak İslam topraklarında ortaya çıkan yeni Müslüman aktörlerin, doğu Akdeniz’deki dengelerden habersiz siyasi tutumları sonucu, önce Haçlı Savaşları ve nihayet Moğol İstilası’na kadar giden bir süreç de başlamış olacaktır.