CİLT - 1
- KÖKLER
- I - GELENEKLERİMİZİN DİL VE EDEBİYAT KAYNAKLARI
- A. TÜRK DİLİ
- 1. Türk Dilinin Köken ve Özellikleri
- 2. Türk Dilinin Alfabeleri
- 3. Türkler ve Türkçe Üzerine: Kaşgarlı Mahmud
- 4. Türk Dilinin Tarihî Gelişimi: Muharrem Ergin
- 5. Türk Dili Tarihi İçinde Atasözleri: Özkul Çobanoğlu
- 6. Türk Yazı Dilinin İlk Örnekleri
- 7. Destanlar
- B. ARAP DİLİ
- 1. Cahiliye Dönemi Hutbeler ve Vasiyetler: Kus b. Sâide el-İyâdî’nin Konuşması
- 2. Binbir Gece Masalları
- 3. Cahiliye Dönemi Şiir: Muallakât: Ka’b b. Züheyr
- 4. Muhadram Şairler
- C. FARS DİLİ
- 1. Zend-Avesta: Zerdüşt
- 2. İslam Öncesi İran Yazınında ’İskender’
- 3. Şâhnâme: Firdevsî
- II - İSLAM
- A. İSLAM VE TARİHSEL İSLAM ÜZERİNE FELSEFİ ANALİZLER: Sadık Türker
- 1. Nasıl Adlandırmalı: İslam ve Biz
- 2. İslam Kültür Siyaseti
- 3. Müslüman Özne/Ben
- 4. İslam’da Aklın ve Benin Başkalaşımı: Salt Akıldan Geleneksel Akla, Benden Bize Doğru
- 5. Tasavvuf: Takva’dan Aşk’a Doğru Evrimi
- 6. Tasavvufi Düşünmede Mana Dizimi
- 7. Evren ve Bilgi Anlayışı: Görülen-Görülmeyen Evrenler
- 8. İslam’da Tarih: Haber ve Tecrübe
- 9. İslam: Dinamik Bir Düşünme Sistemi
- 10. İslam Bilgeliğinde Düşünmenin Spektral Yapısı ve Mesel
- 11. Çokseçenekli Düşünme ve Karar
- 12. Afraspa’nın Siyasi-İktisadi Örgüsündeki İslam
- 13. İskender: Yahudiler, Hıristiyanlar ve Müslümanlar
- 14. Klasik İslam Yazınında Doğu-Karşıtlığının Oluşumu
- 15. Nizâmiye Medreselerinin Kuruluşu
- 16. Mağrib: Kuzeybatı Afrika - Endülüs
- 17. Sonuç
- B. İSLAM’DAN ÖNCE HİCAZ VE HZ. MUHAMMED
- 1. Yeryüzünde İlk Mabed: Kâbe
- 2. Kusay b. Kilâb ve Kureyş’in Mekke Hâkimiyeti
- 3. Fil Vak’ası: Ebrehe’nin Kâbe’yi Yıkma Teşebbüsü
- 4. Kutlu Doğum
- 5. Annesi Âmine Hz. Peygamber’i Anlatıyor
- 6. Süt Annesi Halîme Hz. Peygamber’i Anlatıyor
- 7. Hz. Peygamber’in Amcası Ebû Tâlib ile Suriye Seyahati ve Rahip Bahîra
- 8. Hz. Muhammed’in Kâbe Hakemliği
- 9. Güvenilir İnsan: Muhammedü’l-Emîn
- 10. Hilfü’l-fudûl Antlaşması
- C. İSLAM’IN DOĞUŞU VE GELİŞİMİ
- 1. İlk Vahiy
- 2. Hz. Muhammed’in Safâ Tepesinde Kureyş’e Yaptığı Konuşma
- 3. Ca’fer b. Ebû Tâlib’in Necâşi’nin Huzurunda Yaptığı Konuşma
- 4. Hz. Peygamber’in Tâif Dönüşü Yaptığı Duâ
- 5. İsrâ ve Mirac Hadisesi
- 6. Akabe Biatları
- D. HİCRET’TEN SONRA
- 1. Mekke’den Medine’ye Hicret
- 2. Muâhat: Ensâr-Muhâcir Kardeşliği
- 3. Hz. Peygamber’in İlk Cuma Hutbesi
- 4. Ezan
- 5. Medine Sözleşmesi
- 6. Benû Damre Antlaşması
- 7. Benû Gıfâr Antlaşması
- 8. Mekke Müşrikleriyle İlk Savaş: Bedir Gazvesi
- 9. Hz. Muhammed’in Uhud’da Okçulara Emirleri
- 10. Hendek Gazvesi
- 11. Hudeybiye Antlaşması
- 12. Hz. Peygamber’in Huzâa Kabilesi İle İttifakı
- 13. Hz. Muhammed’in Yemen Valisi Amr b. Hazm’e Verdiği Talimatnâme
- 14. Hz. Muhammed’in Muâz b. Cebel’e Talimatı
- 15. Mekke’nin Fethi ve Genel Af
- 16. Müşriklere Ultimatom
- 17. Huneyn Gazvesi
- 18. Tebük Gazvesi ve İlgili Ayetler
- 19. Hz. Peygamber’in, Oğlunun Vefatı Üzerine Muâz b. Cebel’e Gönderdiği Taziye Mektubu
- 20. Hz. Peygamber’in Ci’râne’de Ensâr’a Yaptığı Konuşma
- 21. Vedâ Hutbesi
- 22. Hz. Muhammed’in Vasiyeti ve Son Konuşmaları
- E. HZ. MUHAMMED VE DİPLOMATİK İLİŞKİLER
- 1. Hz. Muhammed’in Bizans İmparatoru Heraklius’a Mektubu
- 2. Hz. Muhammed’in İmparator Heraklius’a İkinci Mektubu
- 3. Hz. Muhammed’in Sasani İmparatoru II. Hüsrev Perviz’e Mektubu
- 4. Hz. Muhammed’in Habeş Necâşîsi Ashame’ye Mektubu
- 5. Hz. Muhammed’in Mısır Mukavkıs’ına Mektubu
- 6. Hz. Muhammed’in Yemâme Emiri Hevze b. Alî’ye Mektubu
- 7. Hz. Muhammed’in Bahreyn Emiri Münzir b. Sâvâ’ya Mektubu
- 8. Hz. Muhammed’in Gassânî Emiri Hâris b. Ebû Şemir’e Mektubu
- 9. Hz. Muhammed’in Umman Melikleri Ceyfer ve Abd’e Mektubu
- 10. Mübâhele ve Necran Hıristiyanları ile Yapılan Antlaşma
- 11. Hz. Peygamber’in Tâifli Sakîf Kabilesine Verdiği Emannâme
- III - HZ. MUHAMMED’İN VEFATINDAN SONRA İSLAM
- A. DÖRT HALİFE (HULEFÂ-Yİ RÂŞİDÎN)
- 1. Hz. Ebû Bekir ve Dönemi
- 2. Hz. Ömer ve Dönemi
- 3. Hz. Osman ve Dönemi
- 4. Hz. Ali ve Dönemi
- B. İSLAM’DA İLK BÖLÜNME VE EMEVÎLER
- 1. Sıffin Savaşında Tahkim Kararı
- 2. Hz. Ali’nin Sıffin’de Düşmanla Karşılaşmadan Önce Askerlerine Yaptığı Bir Tavsiye
- 3. Hz. Ali’nin Nehrevân’da Toplanan Hâricîler’e Yaptığı Konuşma
- 4. Hz. Ali’nin Hâricîlerin “Hüküm ancak Allah’ındır” Sözlerini İşittiği Zaman Yaptığı Bir Konuşma
- 5. Hz. Ali’nin “Tahkîm” Hakkında Yaptığı Bir Konuşma
- 6. Hz. Ali’nin Hâricîlere Yaptığı Bir Konuşma
- 7. Abdullah b. Zübeyr ile Hâricîler Arasında Geçen Konuşma
- 8. Abdullah b. Zübeyr’in Annesine Danışması
- 9. Muâviye’nin Kûfe Valisi Mugîre b. Şu’be’nin Kûfe Halkına Yaptığı Konuşma
- 10. Muâviye’nin Ünlü Valisi Ziyâd b. Ebîh’in Hutbesi
- 11. Muâviye’nin Oğlu Yezid’e Vasiyeti
- 12. Haccâc’ın Kûfe’deki İlk Hutbesi
- C. BÜYÜK GÜNAH
- 1. Büyük Günah: Hasan el-Basrî
- 2. Büyük Günah: Vâsıl b.’Atâ - ’Amr b.’Ubeyd
- 3. Büyük Günah: Ebû Hanife
- 4. Allah, İnsan ve Büyük Günah: Bişr b. Mu’temir
- D. EMEVÎLERDE YUMUŞAMA DÖNEMİ
- 1. Ömer b. Abdülazîz’in Hz. Ömer’le Akrabalığı
- 2. Ömer b. Abdülaziz’in İlk Hutbesi
- 3. Ömer b. Abdülaziz’in Fedek Arazisini Ehl-i Beyte İadesi
- 4. Ömer b. Abdülazîz’in Valilerine Gönderdiği Mektuplar
- 5. Ömer b. Abdülazîz’in Cepheye Gönderdiği Kumandan Mansur b. Gâlib’e Mektubu
- 6. Ömer b. Abdülazîz’in Savaş Politikası
- 7. Ömer b. Abdülaziz’in Kamu Malına Karşı Hassasiyeti
- 8. Ömer b. Abdülaziz’in Sorumluluk Anlayışı
- 9. Ömer b. Abdülaziz Döneminde Din-Devlet İlişkisi
- E. ENDÜLÜS’TE İSLAM’IN BAŞLANGICI
- 1. Ukbe b. Nâfi’nin Konuşması
- 2. Endülüs’ün Fethi ve Târık b. Ziyâd’ın Konuşması
- 3. Endülüs Emevî Hükümdarı I. Abdurrahman’ın oğlu I. Hişâm’a Vasiyeti
- F. HZ. MUHAMMED’DEN SONRA DİPLOMASİ
- 1. Sâsânîler’le yapılan Kâdisiye Savaşı Öncesi Elçi Mugîre b. Zürâre’nin Yezdicerd’e Cevabı
- 2. Hz. Ömer’in Kudüs Halkıyla Yaptığı Antlaşma
- 3. Ömer b. Abdülazîz’in III. Leon’u İslâm’a Davet Mektubu
- IV - SİYASİ VE DİNÎ TARTIŞMALAR
- A. İSLAM TOPLUMU (ÜMMET) VE YÖNETİMİ
- 1. Ebû Ubeyde b. Cerrâh, Muâz b. Cebel ve Hz. Ömer’in İslam Toplumu Sorunları Üzerine Mektupları
- 2. İç Karışıklıklar Üzerine Yaptığı Valiler Toplantısında Hz. Osman’ın Kararları
- 3. Ömer b. Abdülaziz’in Zimmîler Hakkındaki Emirleri
- B. İRADE VE KUDRET
- 1. Ezelî İlim Açısından İnsanın İrade ve Kudreti: Hasan el-Basrî
- 2. İnsanın İrade ve Kudreti: eş-Şehristânî
- 3. İstitâa (Güç Yetirme), Hüsün-Kubuh, İmamet: Ebû Ali el-Cübbaî – Ebû Hâşim el-Cübbaî
- 4. İrade Hürriyeti ve Kesb (Kazanma) Hakkında: Kâdı Abdülcebbâr
- C. İSLAM DÜNYA GÖRÜŞÜNÜN TEMELLENDİRİLMESİ: HAYIR VE ŞER
- 1. İyiliğin Allah’a, Kötülüğün İnsanlara İsnadı: Hasan el-Basrî
- 2. Hidâyet-Dalâlet: Hasan el-Basrî
- 3. İman Hakkında: el-Eş’arî
- 4. Üç Kardeş Meselesi: el- Eş’arî ile el-Cübbaî Arasındaki Tartışma
- 5. Kendisine Davet Ulaşmayanın Durumu Hakkında: en-Nesefî
- 6. İman-Küfür Hakkında: Sümâme b. Eşras
- 7. İyiliği Emretmek ve Kötülüğü Nehyetmek: Kâdı Abdülcebbâr
- D. İSLAM’DA BÖLÜNME ÜZERİNE ANALİZLER: İSLAM MEZHEPLERİ
- 1. Millet ve Mezhepleri Sınıflandırma Yöntemi: eş-Şehristânî
- 2. Yetmiş Üç Fırka Meselesi: el-Bağdâdî
- 3. Yetmiş Üç Fırka Yorumu: el-Pezdevî
- 4. Selef Mezhebini Belirleme Hakkında: er-Râzî
- 5. Şia’da Yanılmazlık ve Takıyye: el-Kummî
- 6. Kur’ân’da Geçen El, Göz, Yüz Terimlerinin Yorumu: el-Cüveynî
- 7. Cehmiye’ye Reddiye: Ahmed b. Hanbel
- İSLAM RÖNESANSI
- I - ABBÂSÎ DEVRİMİNDEN SONRA
- A. ABBÂSÎ DEVRİNDEKİ BAZI GELİŞMELER
- 1. Bağdat’ın Fethi: Ebâ Müslim-nâme
- 2. Ebû Cafer el-Mansûr’un Ebû Müslim’i Horasan Valiliğinden Azletmesi
- 3. Abbâsî Halifesi Ebû Ca’fer el-Mansûr’un Oğlu Mehdî’ye Nasihat ve Vasiyeti
- 4. Ebû Ca’fer el-Mansûr’un Devlet İdaresine İlişkin Sözleri
- 5. İmâm Ebû Yûsuf’un Halife Harun Reşîd’e Tutuklu ve Mahkûmlar Hakkındaki Tavsiyeleri
- 6. Siyaset ve Yönetim Sanatı: İbnü’l-Mukaffâ
- 7. İslâm-Bizans Mücadelesini Yansıtan Şiirler
- B. TASAVVUFUN DOĞUŞU
- 1. Tasavvuf Nedir? Serrâc
- 2. Tasavvufun Temel Kavramları: el-Kelâbâzî
- C. TÂHİRÎLER VE FÂTIMÎLER
- 1. Tahir b. Hüseyin’in Oğlu Abdullah’a Mektubu ve İlk Siyâsetnâme
- 2. Fâtımî Halifesi Muiz-Lidînillâh’ın Endülüs Emevî Halifesi III. Abdurrahman’a Cevabı
- 3. Bizans’ın Girit’i İşgali Karşısında Müslüman Halkın Fâtımîlerden Yardım İstemesi
- 4. Fâtımî Halifesi Muiz-Lidînillâh’ın Kütâme Berberilerine Bir Konuşması
- 5. Fâtımî Halifesi Fâiz’in Zimmîler Hakkında Emirnâmesi
- D. MÜSLÜMANLARIN DEVLETLER TARİHİNE BAKIŞI
- 1. Devletler Tarihi: et-Taberî
- II - İSLAM HUKUKU VE HUKUK METODOLOJİSİNİN GELİŞİMİ
- A. HUKUK METODOLOJİSİ
- 1. Kur’ân: Temel Hükümler
- 2. Hadisler
- 3. İslam Hukukunun Kaynağı Olarak Kur’ân’ın Dili: eş-Şâfiî
- 4. İlk Halife ve Kadıların İzledikleri Yöntem
- 5. Medine’deki Dinî ve Hukuki Uygulamaların Kaynak Değeri Üzerine
- 6. İslam Dünyasında İlk Kanunlaştırma Teklifi: Abdullah b. Mukaffa’
- 7. Hadislerin Kur’ân’a Aykırı Olmaması Şartı: Ebû Hanîfe
- 8. Hukukun Kaynakları ve Yargılama Esasları
- 9. İslam Hukukunun Kaynakları: eş-Şâfiî
- 10. Fıkıh Usûlü: Ebû Hanîfe
- 11. Hukuk Metodolojisi Üzerine: eş-Şeybânî
- 12. Haber
- 13. Hüküm Çıkarma Yolları: Kerhî
- 14. (Beyanın) Hükümlerin Açıklanma Biçimleri: Ebû Bekir el-Cassâs
- B. AİLE HUKUKU
- 1. Zeydiyye Mezhebinde Aile Hukuku: Zeyd b. Ali
- 2. Nafaka: el-Kudûrî
- C. MİRAS HUKUKU (FERÂİZ)
- 1. Hanbelî Hukukunda Vasiyet: Ahmed b. Hanbel
- 2. Vakıf ve Hibe: el-Hırakî
- 3. Terekenin Üçte Birini Vasiyet: eş-Şeybânî
- 4. Müşerreke Meselesi: eş-Şeybânî
- 6. Kişi Ölür ve Geride Asabesi Olmazsa: eş-Şeybânî
- 7. Miras Taksimi Yapan Hâkimin Ücreti: el-Müzenî
- 5. Dedenin Mirasçılığı: eş-Şeybânî
- III - İSLAM İNANÇLARININ TEMELLENDİRİLMESİ
- A. KELAM İLMİ
- 1. Tevhid İlmi ve Hukuk: el-Maturîdî
- 2. Taklit ve Eleştiri Üzerine: Sümâme b. Eşras
- 3. Bilimlerin Gaye ve Sırları: el-Gazzâlî
- 4. Kelam Yönteminin Kullanılması: el-Eş’arî
- 5. Kelam İlminin Eğitim-Öğretimi: el-Pezdevî
- B. İLAHİ SIFATLAR MESELESİ
- 1. Hz. Ali’nin Eşbâh Hutbesi
- 2. İlâhi Sıfatlar Meselesi: Cehm b. Safvân
- 3. İlâhi Sıfatlar - Ahiret - Ecel Meselesi: Ebû Huzeyl el-Allâf
- 4. İlâhi Sıfatlar ile Kader İlişkisi: en-Nazzâm
- 5. İlahi Sıfatlar ile Allah’ın Sözü (Kelamullah) İlişkisi: İbn Küllâb
- 6. Allah’ın Sıfatları: es-Sâbûnî
- 7. Yaratma (Tekvîn)–Yaratılan (Mükevven): es-Sâbûnî
- 8. Allah’ın Fiilleri Hakkında: Kâdı Beydâvi
- 9. İlahi Sıfatlar ve Ahvâl Teorisi: Ebû Ali el-Cübbaî – Ebû Hâşim el-Cübbaî
- 10. Kur’ân’ın Yaratılmışlığı Sorunu (Halku’l-Kur’ân) ve Reddi: el-Bakıllânî
- C. ALLAH’IN GÖRÜLMESİ (RU’YETULLAH) VE ARŞ
- 1. Allah’ın Görülmesi ve Arş: Ahmed b. Hanbel
- 2. Allah’ın Arşa Oturması (İstivası): el-Maturîdî
- 3. Allah’ın Görülmesi: es-Sâbûnî
- D. ALLAH’I BİLME (MARİFETULLAH) VE ALLAH’IN KENDİSİNİ BİLMESİ
- 1. Allah’ı Bilme: Ebû Hanife
- 2. Allah’ın Kendisini Bilmesi, Cisimlerin Mahiyeti ve İnsan Hakkında: Ma’mer b. ’Abbâd
- E. DİN - ŞERİAT - AKIL İLİŞKİSİ
- 1. Din - Şeriat İlişkisi: Ebû Hanife
- 2. Akıl - Nakil İlişkisi: el-Mâturîdî
- 3. Akıl - Nakil İlişkisi: el-Gazzâlî
- 4. Delil, İşaret ve Kısımları Hakkında: er-Râzî
- 5. Akıl – Nakil İlişkisi: er-Râzî
- 6. Dünya-Ahiret Benzerliği: el-Câhız
- F. KADER: İNSANLARIN FİİLLERİNİ YARATMA
- 1. Kader: Ebû Hanife
- 2. Kader Hakkında: el-Eş’arî
- 3. Fiillerin Yaratılması (Tevlid Meselesi): el-Mâturid
- 4. İman - İslam ve Amel Meselesi: Ebû Hanife
- G. VARLIK - YOKLUK MESELESİ
- 1. Varlık - Yokluk İlişkisi: el-Hayyât el-Ka’bî
- 2. Âlemin Yaratılmış Olduğunu İspat Hakkında: en-Nesefî
- 3. Varlık - Bilgi İlişkisi: en-Nesefî
- 4. Malumat ve Mevcudat Hakkında: el-Bakıllânî
- 5. Malumatın Taksimi Hakkında: Kâdı Beydâvî
- H. HIRİSTİYANLIK
- 1. Hıristiyanların “Allah Cevherdir” Sözleri Hakkında: el-Bakıllânî
- 2. Üç Esas (Uknum) Hakkında: el-Bakıllânî
- I. KADINLARIN PEYGAMBERLİĞİ: İBN HAZM
- IV - BİLİM VE TEKNİK
- A. MANTIK: TUTARLI DÜŞÜNMENİN YÖNTEMİ
- 1. Mettâ b. Yûnus ile Ebû Saîd es-Sirâfî Arasındaki Mantık-Dil Tartışması
- 2. Mantık Hakkında: el-Fârâbî
- B. BİLİMSEL GELENEK - YÖNTEM VE BİLİMLER SINIFLAMASI
- 1. İlmin ve Aklın Değeri Üzerine: İbn Bâcce
- 2. Geçmişe Şükran Borçluyuz: el-Kindî
- 3. Araştırma Yöntemlerinde Genel Kural: el-Kindî
- 4. Bilimlerde Yöntem: el-Kindî
- 5. İnsanın Bilme ve Yapma Gücü: İbn Miskeveyh
- 6. Fizik ve Metafiziğin Alanları: el-Kindî
- 7. Bilimler Sınıflaması ve Toplumsal Bilimler: el-Fârâbî
- 8. Uygulamalı Felsefe: İbn Miskeveyh
- 9. Felsefenin Kısımlarına Dair: el-Gazzâlî
- C. CEBİR, GEOMETRİ VE ARİTMETİK
- 1. Cebir ve Cebir Hesabı: el-Harezmî
- 2. Açının Üç Eşit Kısma Bölünmesi: el-Kûhî
- 3. Koni Kesitleri Üzerine: İbnu’l-Heysem
- 4. Sabit b. Kurra’nın Pytagoras Teoremini Tamimi: Sâbit İbn Kurra
- 5. Aritmetik: Katışık Denklemlerde Mantıkî Zorunluluklar: Abdülhamid İbn Türk
- D. ASTRONOMİ VE COĞRAFYA
- 1. Çizimli Sabit Yıldızlar Kitabı: Abdurrahman İbn Ömer es-Sûfi
- 2. İstenen Karşılığı Almak Amacıyla Dilek Dilenecek ve Ulu Tanrıya Yakarılacak Elverişli Zamanı Yıldız Bakımı Yönünden Kesinlikle Saptamak Üzerine: el-Kindî
- 3. Astronomi Üzerine: el-Battâni
- 4. Almajest, Ay’da Bulunan ve “Prosneuse” (Ay’ın Episikl Eksenindeki Sapma) Eşitsizliği Olarak Adlandırılan Üçüncü Eşitsizlik Hakkında: Ebû’l Vefâ el-Buzcâni
- 5. Gözlem Üzerine: İbnu’l-Heysem
- 6. Hakemi Tabloları: İbn Yunus
- 7. Ruhamat Adı Verilen Saat Aleti Hakkında: Sabit bin Kurra
- 8. Güneş Yılı Üzerine: Sabit bin Kurra
- 9. Astronominin Özeti ve Göğün Hareketlerinin Esasları: el-Fergâni
- 10. Yıldızların Görünmesi Üzerine: İbnu’l-Heysem
- E. FİZİK VE OPTİK
- 1. Işık Üzerine: İbnu’l-Heysem
- 2. Işığın Göze Etkisi: İbnu’l-Heysem
- 3. Işığın Kaynağı Üzerine: İbnu’l-Heysem
- 4. Işığın Yayılımı Üzerine: İbnu’l-Heysem
- F. PSİKOLOJİ
- 1. Ruhla İlgili: İbn Sînâ
- 2. Üzüntüyü Giderme Hakkında: Ebû Bekir er-Râzî
- 3. Üzüntüyü Yenmenin Çareleri: el-Kindî