I. HUKUKİ BELGE YAZIMI: ET-TAHÂVÎ

İslam hukukunda hukuki muamelelerini, mahkeme kayıtlarını belgeleme usul ve yöntemini konu edinen ilim ve bu alanda yazılan eserlerin ortak adı “şürût ve sicillât” tır. Şurût ilminin de muâmele, belge yazım kuralları (kitâbetü’l-vesâik), şürûtî (kâtip), muâmele belgesi (şart), dîvânü’l-kâdî (kadı arşivi, mahkeme sicili), hüccet (taraflardan birinin hâkim huzurunda yaptığı ikrar ve diğerinin ikrarı tasdikini gösteren belge), mahzar (dava tutanağı), sicil/i’lâm (ikrar veya yeminden kaçma neticesindeki hâkimin hüküm belgesi) şeklinde bölümleri vardır. Fıkıh kitaplarıyla ve edebü’l-kâdî konusunda yazılan kitapların ilme yer vermelerinin yanında ilk dönemlerden itibaren bu alanda müstakil eserlerde de yer verilmiştir. Bu konuda günümüze ulaşan ilk eserler Hanefî fakihi ve muhaddisi et-Tahâvî’ye âittir. Tam adı Ebû Ca’fer Ahmed b. Muhammed b. Selâme el-Ezdî el-Hacrî el-Mısrî et-Tahâvî (ö. 321/933) olan ve fakihliğinin yanında muhaddis olarak da bilinen Tahâvî döneminin önde gelen Hanefî âlimlerindendir. Kendisine ait fıkıh dışında tefsir, hadis, akâid ilimlerine dair çok sayıda eseri olup ayrıca şürût ve’s-sicillât ilminde de eş-Şürûtü’l-kebîr ve eş-Şürûtü’s-sağîr adıyla eserleri bulunmaktadır. Müellifin bu eserleri Ruhi Özcan tarafından neşredilmiştir.